Prezentacja

Rozporządzenie Bruksela II bis jest głównym instrumentem UE dotyczącym transgranicznych sporów rodzinnych z udziałem dzieci. Z uwagi na złożoność transgranicznych sporów rodzinnych, a także powszechne stosowanie rozporządzenia Bruksela II bis, konieczne było dalsze udoskonalenie tego instrumentu, dlatego    rozporządzenie zostało zmienione.

Nowe przekształcone rozporządzenie Bruksela II bis będzie obowiązywać od 1 sierpnia 2022 r. Nowy instrument wprowadza istotne zmiany, przy jednoczesnym zachowaniu ducha i głównych rozwiązań regulacyjnych poprzedniego rozporządzenia. Zatem, o ile podstawowe przepisy rozporządzenia Bruksela II bis dotyczące jurysdykcji, ustalania miejsca stałego pobytu oraz postępowania w sprawach o uprowadzenie dziecka pozostają niezmienione, o tyle w odniesieniu do postępowania w transgranicznych sporach rodzinnych wprowadzono szereg nowych rozwiązań, które w istotny sposób wpływają na procedury i praktyczne stosowanie instrumentu.

Jeżeli chodzi o stosowane od dziesięciu lat rozporządzenie w sprawie zobowiązań alimentacyjnych, zachodzi potrzeba dostosowania go do orzecznictwa TSUE. Z uwagi na fakt, że zarówno rozporządzenie Bruksela II bis, jak i rozporządzenie w sprawie zobowiązań alimentacyjnych są bezpośrednio stosowanymi instrumentami UE, prawnicy są zobowiązani do ich stosowania w niezmienionym brzmieniu. Z tego powodu gruntowne zrozumienie tych instrumentów ma zasadnicze znaczenie, zwłaszcza w przypadku nowych rozwiązań proceduralnych przewidzianych w nowym przekształconym instrumencie.

Jednocześnie wzrasta wrażliwość na aspekt praw podstawowych w transgranicznych sprawach rodzinnych z udziałem dzieci, przejawiająca się w obszernym orzecznictwie zarówno TSUE, jak i ETPCz odnoszącym się do rozporządzenia Bruksela II bis oraz prawa do życia rodzinnego, zobowiązań pozytywnych państwa dotyczących prawa do życia rodzinnego, uprowadzenia dziecka, nieuzasadnionej ingerencji w życie rodzinne oraz sprzecznych zobowiązań międzynarodowych. Aspekt praw podstawowych dodatkowo potęguje złożoność tych spraw, które i tak wymagają transgranicznego postępowania sądowego, a także współpracy różnych organów sądowych i innych.

Praktycy prawa, przede wszystkim sędziowie i adwokaci, we wszystkich uwzględnionych państwach członkowskich bezpośrednio uczestniczą w rozstrzyganiu transgranicznych spraw z zakresu prawa rodzinnego, przez co jeszcze bardziej istotne staje się zrozumienie charakteru unijnego prawa rodzinnego zakorzenionego w prawach podstawowych oraz szkolenie w zakresie najnowszych rozwiązań wprowadzonych przez przekształcone rozporządzenie Bruksela II bis i aktualną wykładnię sądową.

W wymiarze ogólnym zakłada się, że projekt zapewni pogłębienie wiedzy i lepsze zrozumienie najważniejszych obszarów prawa rodzinnego UE poprzez dokładniejsze poznanie rozporządzenia Bruksela II bis oraz rozporządzenia w sprawie zobowiązań alimentacyjnych.

 Bezpośrednim rezultatem projektu ma być lepsze zrozumienie transgranicznego wymiaru tych spraw i poznanie odpowiadającego im prawodawstwa UE przez praktyków zajmujących się tą problematyką, co zapewnią działania szkoleniowe, prowadzone na trzech różnych poziomach, dotyczące trzech najczęściej występujących typów sporów transgranicznych z zakresu prawa rodzinnego z udziałem dzieci – odpowiedzialności rodzicielskiej, uprowadzenia dziecka i alimentów rodzinnych.

Szczegółowe wyniki trzech spotkań szkoleniowych:

• poszczególne zmiany wprowadzone przez przekształcone rozporządzenie Bruksela II zostaną przedstawione w formie wprowadzenia, a następnie na poziomie zaawansowanym i w wymiarze praktycznym. Tym samym trzy szkolenia przyczynią się bezpośrednio do lepszego stosowania i wykorzystania tego nowego instrumentu, oraz
• wyeksponowany zostanie aspekt praw podstawowych w kontekście odpowiedzialności rodzicielskiej, uprowadzenia dziecka oraz alimentów, jak również zaprezentowane zostaną powiązane z nimi standardy ustanowione w Karcie Praw Podstawowych UE i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka.

Rezultatem projektu będzie również umocnienie wzajemnego zaufania i współpracy pomiędzy prawnikami zajmującymi się sprawami transgranicznymi z zakresu prawa rodzinnego.

Strona internetowa stworzona na potrzeby tego projektu, wprowadzające webinaria szkoleniowe, jak również wszystkie materiały szkoleniowe będą dostępne przez cały czas trwania projektu. Po zakończeniu projektu, wprowadzające webinaria szkoleniowe oraz materiały szkoleniowe w czterech językach (francuskim, angielskim, polskim i rumuńskim) zostaną udostępnione na portalu E-justice.